Temel kullanım alışkanlıklarında Linux dağıtımlarının Windows’tan en büyük farkı komut satırının çok daha aktif şekilde kullanılmasıdır. Linux komut satırı ile bilgisayardaki neredeyse her işlemi yapabiliriz. Linux’ta komut satırında yazılan komutların kabuk(shell) denilen bir yapı çekirdeğe (karnel) iletir ve çekirdek donanıma yapması gereken işlemleri yaptırır. Her ne kadar başka programlar olsa da kabuk programı/yorumlayıcısı olarak BASH kullanılır. Linux’ta konsol komutları bilgisayarda dosya olarak saklanırlar. Yani bir komut çalıştırılmak istendiğinde o komutun dosyası belirli adreslerde aranıp bulunarak çalıştırılır. Bu dosyanın hangi adreslerde aranacağı PATH ortam değişkeninde saklanır. Bu değişkenin içeriğini görmek için aşağıdaki komut çalıştıralım.
echo $PATH
Bu komutun ekran çıktısında bulunan adresler bizim konsol komutlarımızın arandığı adreslerdir. Komut satırında doğrudan çalıştırılabilir komut dosyaları oluşturabiliriz. Bunun için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz.
Kendi komut dosyalarımızı saklamak için kullanıcı ev dizininde komutlar adında bir klasör oluşturalım
mkdir ~/komutlar
Sonrasında bu klasörün içerisine bir dosya oluşturalım. Bu işlem için nano komutunu kullanabiliriz.
nano ~/komutlar/mrb
Bu komut ile ~/komutlar/ dizininde mrb isminde bir dosya oluşturmuş olduk. Bu dosyanın BASH script dosyası olmasını sağlamak için dosyanın ilk satırına
#!/bin/bash
yazmalıyız. Sonrasına komut dosyamızla yaptırmak istediğimiz işlemimiz için gerekli kodları yazıyoruz. Burada basit bir örnek olması için ekrana basit bir mesaj yazan bir kod yazalım:
echo "Selam, ben çalıştım"
Böylece oluşturduğumuz bu dosyanın içeriği aşağıdaki gibi olacak.
#!/bin/bash
echo "Selam, ben çalıştım"
Dosyayı kaydedip kapatmak için CTRL+X tuş kombinasyonuna basıyoruz. Çıkan uyarıya E yada Y tuşuna basarak kaydetmeyi onaylıyoruz ve son olarak enter tuşuna basarak kaydediyoruz. Oluşturduğumuz bu dosyanın çalıştırılabilir olması için dosyanın izinlerini güncelleyerek herkese çalıştırma yetkisi vermeliyiz.(Linux Dosya İzinleri) Bunun için şu komutu yazıyoruz:
chmod a+x ~/komutlar/mrb
Yetki verdikten sonra konsolda :
~/komutlar/mrb
yazarak dosyamızı çalıştırabiliriz.
Bashrc Dosyası
Bu komutun ve oluşturduğumuz komutlar dizinindeki tüm komutların doğrudan çalıştırılabilir olması için ~/.bashrc dosyasını kullanarak PATH değişkenimizi güncelleyelim. ~/.bashrc dosyası konsol açıldığında otomatik olarak çalıştırılarak konsol ayarlarının yapılmasını sağlayan bir komut dosyasıdır. Bu dosyayı düzenlemek için:
nano ~/.bashrc
komutunu çalıştırıyoruz ve dosyanın en sonuna aşağıdaki satırı ekleyip kaydediyoruz.
PATH=$PATH:~/komutlar
Yaptığımız değişikliğin geçerli olması için konsolu kapatıp tekrar açmalıyız. Artık mrb komutumuz çalıştırabiliriz.